բանաստեղծություն
լսեցի մի տղամարդու մասին
ով այնքան գեղեցիկ է բառերն արտաբերում
որ միայն անուններ տալիս
կանայք տրվում են նրան:
եթե ես համր եմ քո մարմնի կողքին
մինչ լռությունը փթթում է ինչպես ուռուցքը շուրթերի վրա
պատճառն այն է , որ լսում եմ ,թե ինչպես է մեկը բարձրանում աստիճաններով
ու կոկորդը մաքրում դռան մոտ:
***
երգ
համարյա քնեցի
մոռանալով այն չորս
սպիտակ մանուշակները
որոնք դրեցի քո կանաչ սվիտերի կոճականցքերի մեջ
ու ինչպես հետո համբուրեցի քեզ և դու ինձ համբուրեցիր
ամոթխած կարծես թե ես
երբեք չեմ եղել քո սիրեցյալը:
***
կնոջ մարմին եմ ուզում
կնոջ մարմին եմ ուզում գրկել,
քանզի սերս հեռու է, տակավ,
վաղը ևս նա չի գա ինձ մոտ
ինչես որ այսօր չեկավ:
ոչ ոք չունի այդպիսի
մարմին կատարյալ ու հավերժ,
բայց այնքա~ն, այնքան հեռու է նա,
իսկ ես մենակ եմ անվերջ:
ասես գլուխգործոց նա լինի
դղյակում հեռավոր, հուրհրան,
որտեղ ուխտավորներն են շաչվում,
քահանաներն արտագրում նրան:
ավաղ, չեմ կարող այս երկար
ճամփան կտրել ու անցնել,
ոչ էլ պինդ-պինդ գրկելով
զգացմունքներս նրան հանձնել:
կնոջ մարմին եմ ուզում գրկել-
տաքուկ, քաղցրաբույր ու փայլուն:
ամբողջ գիշեր ոտքերիս շուրջ
սառը կմախքներ են քայլում:
***
երբ ամեն ինչ ունեմ
դու վախենում ես, որ կհեռանամ:
ես քեզ չեմ լքի:
միայն օտարականներն են ճամփա ելնում:
երբ ամեն ինչ ունեմ,
չունեմ գնալու տեղ:
***
տեսնես..
տեսնես քանիսն է այս քաղաքում
ապրում սենյակներում կահավորված:
կեսգիշերին երբ նայում եմ շենքերին
երդվում եմ ամեն լուսամուտի մեջ մի դեմք եմ տեսնում
որը նայում է ինձ
իսկ երբ շրջվում եմ
տեսնես քանիսն է դառնում իր գրասեղանին`
գրելու այս տողերը:
***
նվեր
ասում ես` լռությունն անդորրին
ավելի մոտ է քան բանաստեղծությունը
բայց եթե ես քեզ
լռություն նվիրեի
(քանզի գիտեմ ինչ է լռությունը)
դու կասեիր
սա լռություն չէ
այլ բանաստեղծություն
ու կվերադարձնեիր այն ինձ:
***
lot
վերադարձրու ինձ տունս
վերադարձրու ինձ իմ ջահել կնոջը
գոռացի իմ կածանին ցցված արևածաղկին
վերադարձրեք ինձ նշտարս
վերադարձրեք ինձ իմ սարի տեսարանը
ասացի իմ կածանով ցցված սերմերին
վերադարձրու ինձ անունս
վերադարձրու ինձ մանկությանս ցուցակը
շշնջացի փոշուն ,երբ կածանը վերջացավ
հիմա երգիր
հիմա երգիր
երգեց իմ վարպետը մինչ սպասում էի սառը քամու մեջ
սրա համար եմ այսքան ճամփա անցել?
զարմացա մինչ սպասում էի անբասիր ցրտում
վերջապես պատրաստ` քննարկելու իմ լռությունը
ասա ինձ վարպետ
շարժվում են շուրթերս?
կամ որտեղից է գալիս
այս մեղմիկ համապարփակ երգը որ առաջ է մղում հոգիս
ժայռի մեջ խրված աղի նիզակի պես
վերադարձրու ինձ տունս
վերադարձրու ինձ իմ ջահել կնոջը:
give me back my house
give me back my young wife
i shouted to the sunflower in my path
give me back my scalpel
give me back my mountain view
i said to the seeds along my path
give me back my name
give me back my childhood list
i whispered to the dust when the path gave out
now sing
now sing
sang my master as i waited in the raw wind
have i come so far this
i wondered as i waited in the pure cold
ready at last to argue for my silence
tell me master
do my lips move
or where does it come from
this soft total chant that drives my soul
like a spear of salf into the rock
give me back my house
give me back my young wife
***
a different drum
երբ բանը ողբին է հասնում
ես ավելի շուտ Արեթա Ֆրանքլին եմ լսում
քան, ասենք, Լեոնարդ Քոհեն
էլ չեմ ասում, որ նրա գլխում ուրիշ հովեր են..
when it comes to lamentations
i prefer Aretha Franklin
to, let's say, Leonard Cohens
needless to add, he hears a different drum.
***
Marita
please find me
i am almost 30
Մարիտա
խնդրում եմ գտիր ինձ
ես 30 եմ դառնում
***
good germans
հրավիրեցիր դու ինձ ձեր տուն
զգուշացրեցիր դու ինձ հանկարծ
որ քո հայրիկը ֆաշիստ է
մայրիկդ` բոզ մի դուրսընկած
հիասթափվեցի մի տեսակ
ու ձանձրացա ես մերթընդմերթ
բարի գերմանացի են ձերոնք
իսկ դու տիպիկ հիտլերյուգենդ
գնամ ապրեմ ես Չինաստան
ուր էս տեսակ բարքեր չիք
ուր պոետ է մարդասպանս
իսկ կուս.ընկերս` աղջիկ;
***
մի քանի..
մի քանի երգերի պատճառով,
որտեղ խոսել եմ կանանց առեղծվածի մասին,
նրանք այնքան բարի են գտնվել
իմ ծերության հանդեպ:
գաղտուկ մի տեղ են պատրաստում
իրենց մշտազբաղ կյանքերի մեջ
ու ինձ տանում այնտեղ:
մերկանում են նրանք,
ամենքը յուրովի,
ու ասում.
'' նայիր ինձ, Լենըրդ,
նայիր ինձ, մի վերջին անգամ''
հետո կռանում են մահճակալին
ու ինձ ծածկում
ինչպես դողացող մանկիկին:
***
sorrows of the elderly
the old are kind
the young are hot
love may be blind
desire is not.
տարեց մարդկանց վշտերը
բարի է ծերը
ջահելը` բոց
կույր է սերը
ցանկությունը` ոչ..
***
հազար հաբույր խորությունից
(a thousand kisses deep)
ոչինչ որ այս ճամփան երկար է
զառիթափ է օձապտույտ
ոչինչ որ այս լուսինը տկար է
համատարած մութ է տմույն
ի՞նչ հոգ` հաղթող ենք, թե պարտված
կհանդիպենք հաստատ նորից
գոնե լսեցի բառերն այս քո
հազար համբույր խորությունից:
ես քեզ սիրեցի, երբ բացվեցիր
ինչպես շուշանը շողերի հետ տաք
տես` մեկ ուրիշ ձնեմարդ եմ ես
կանգնած ձյունախառն անձրևի տակ
ով սիրեց քեզ իր սառած սիրով
արտաքինով որ հանում է հունից
այն ամենով ինչ նա է ու նա էր
հազար համբույր խորությունից
գիտեմ քո սուտը պարտադիր էր
հասկացար, որ յան միշտ է փրկում
երբ դեռ հորդ ծունկն էիր գրկել
կամ թոթովել քո մոր գրկում
բայց արժեր այսքան ճամփան գալ հետ?
այրվող փողոցով դառնալ դեպ ինձ
երբ միայն մարող հոգոց է լսվում
հազար համբույր խորությունից:
ի՞նչ հոգ` հարուստ ես և ուժեղ
ի՞նչ հոգ աղքատ ես ու տկար
ի՞նչ հոգ` երգեր ես հորինել
որ սոխակներն են գեղգեղում հար
ի՞նչ հոգ, թե ժամը քանիսն է
պակաս, թե՞ անց, ինչից ումից
փորում ենք կյանքը ու ողջ մնում
հազար համբույր խորությունից..
***
եթե դու կամենաս-if it be your will
եթե դու կամենաս
որ բառ չասեմ այլևս
չլսվի իմ ձայնը
չլսվեն քայլերս
չեմ խոսի երբեք
կմնամ անհաս
կապրեմ համր ու հեզ
եթե դու կամենաս:
եթե դու կամենաս
ճշմարիտ ձայն լսել
կերգեմ կոտրված սարից
քո անունը վսեմ
կոտրված այս սարից
քո գովքը կանեմ
եթե դու կամենաս
որ ես ձայն հանեմ:
եթե դու կամենաս
եթե կա ընտրություն
թող լցվեն գետերը
լինի խնդություն
թող ցողի քո գութը
դժոխքի սրտերը նենգ
եթե դու կամենաս
որ մենք ապաքինվենք:
եվ ի մի բեր մեզ
կապիր մեզ ուս-ուսի
զավակներդ աստ
քուրձերով լույսի
քուրձերով լույսի`
սպանելու պատրաստ-
վերջ տուր գիշերվան
միայն թե կամենաս..
թարգմանեց՝ Սամվել Մկրտչյանը
/ շարունակությունն այստեղ` http://ruzanpet.blogspot.com/2012/06/poems-by-leonard-cohen-n2.html /
լսեցի մի տղամարդու մասին
ով այնքան գեղեցիկ է բառերն արտաբերում
որ միայն անուններ տալիս
կանայք տրվում են նրան:
եթե ես համր եմ քո մարմնի կողքին
մինչ լռությունը փթթում է ինչպես ուռուցքը շուրթերի վրա
պատճառն այն է , որ լսում եմ ,թե ինչպես է մեկը բարձրանում աստիճաններով
ու կոկորդը մաքրում դռան մոտ:
***
երգ
համարյա քնեցի
մոռանալով այն չորս
սպիտակ մանուշակները
որոնք դրեցի քո կանաչ սվիտերի կոճականցքերի մեջ
ու ինչպես հետո համբուրեցի քեզ և դու ինձ համբուրեցիր
ամոթխած կարծես թե ես
երբեք չեմ եղել քո սիրեցյալը:
***
կնոջ մարմին եմ ուզում
կնոջ մարմին եմ ուզում գրկել,
քանզի սերս հեռու է, տակավ,
վաղը ևս նա չի գա ինձ մոտ
ինչես որ այսօր չեկավ:
ոչ ոք չունի այդպիսի
մարմին կատարյալ ու հավերժ,
բայց այնքա~ն, այնքան հեռու է նա,
իսկ ես մենակ եմ անվերջ:
ասես գլուխգործոց նա լինի
դղյակում հեռավոր, հուրհրան,
որտեղ ուխտավորներն են շաչվում,
քահանաներն արտագրում նրան:
ավաղ, չեմ կարող այս երկար
ճամփան կտրել ու անցնել,
ոչ էլ պինդ-պինդ գրկելով
զգացմունքներս նրան հանձնել:
կնոջ մարմին եմ ուզում գրկել-
տաքուկ, քաղցրաբույր ու փայլուն:
ամբողջ գիշեր ոտքերիս շուրջ
սառը կմախքներ են քայլում:
***
երբ ամեն ինչ ունեմ
դու վախենում ես, որ կհեռանամ:
ես քեզ չեմ լքի:
միայն օտարականներն են ճամփա ելնում:
երբ ամեն ինչ ունեմ,
չունեմ գնալու տեղ:
***
տեսնես..
տեսնես քանիսն է այս քաղաքում
ապրում սենյակներում կահավորված:
կեսգիշերին երբ նայում եմ շենքերին
երդվում եմ ամեն լուսամուտի մեջ մի դեմք եմ տեսնում
որը նայում է ինձ
իսկ երբ շրջվում եմ
տեսնես քանիսն է դառնում իր գրասեղանին`
գրելու այս տողերը:
***
նվեր
ասում ես` լռությունն անդորրին
ավելի մոտ է քան բանաստեղծությունը
բայց եթե ես քեզ
լռություն նվիրեի
(քանզի գիտեմ ինչ է լռությունը)
դու կասեիր
սա լռություն չէ
այլ բանաստեղծություն
ու կվերադարձնեիր այն ինձ:
***
lot
վերադարձրու ինձ տունս
վերադարձրու ինձ իմ ջահել կնոջը
գոռացի իմ կածանին ցցված արևածաղկին
վերադարձրեք ինձ նշտարս
վերադարձրեք ինձ իմ սարի տեսարանը
ասացի իմ կածանով ցցված սերմերին
վերադարձրու ինձ անունս
վերադարձրու ինձ մանկությանս ցուցակը
շշնջացի փոշուն ,երբ կածանը վերջացավ
հիմա երգիր
հիմա երգիր
երգեց իմ վարպետը մինչ սպասում էի սառը քամու մեջ
սրա համար եմ այսքան ճամփա անցել?
զարմացա մինչ սպասում էի անբասիր ցրտում
վերջապես պատրաստ` քննարկելու իմ լռությունը
ասա ինձ վարպետ
շարժվում են շուրթերս?
կամ որտեղից է գալիս
այս մեղմիկ համապարփակ երգը որ առաջ է մղում հոգիս
ժայռի մեջ խրված աղի նիզակի պես
վերադարձրու ինձ տունս
վերադարձրու ինձ իմ ջահել կնոջը:
give me back my house
give me back my young wife
i shouted to the sunflower in my path
give me back my scalpel
give me back my mountain view
i said to the seeds along my path
give me back my name
give me back my childhood list
i whispered to the dust when the path gave out
now sing
now sing
sang my master as i waited in the raw wind
have i come so far this
i wondered as i waited in the pure cold
ready at last to argue for my silence
tell me master
do my lips move
or where does it come from
this soft total chant that drives my soul
like a spear of salf into the rock
give me back my house
give me back my young wife
***
a different drum
երբ բանը ողբին է հասնում
ես ավելի շուտ Արեթա Ֆրանքլին եմ լսում
քան, ասենք, Լեոնարդ Քոհեն
էլ չեմ ասում, որ նրա գլխում ուրիշ հովեր են..
when it comes to lamentations
i prefer Aretha Franklin
to, let's say, Leonard Cohens
needless to add, he hears a different drum.
***
Marita
please find me
i am almost 30
Մարիտա
խնդրում եմ գտիր ինձ
ես 30 եմ դառնում
***
good germans
հրավիրեցիր դու ինձ ձեր տուն
զգուշացրեցիր դու ինձ հանկարծ
որ քո հայրիկը ֆաշիստ է
մայրիկդ` բոզ մի դուրսընկած
հիասթափվեցի մի տեսակ
ու ձանձրացա ես մերթընդմերթ
բարի գերմանացի են ձերոնք
իսկ դու տիպիկ հիտլերյուգենդ
գնամ ապրեմ ես Չինաստան
ուր էս տեսակ բարքեր չիք
ուր պոետ է մարդասպանս
իսկ կուս.ընկերս` աղջիկ;
***
մի քանի..
մի քանի երգերի պատճառով,
որտեղ խոսել եմ կանանց առեղծվածի մասին,
նրանք այնքան բարի են գտնվել
իմ ծերության հանդեպ:
գաղտուկ մի տեղ են պատրաստում
իրենց մշտազբաղ կյանքերի մեջ
ու ինձ տանում այնտեղ:
մերկանում են նրանք,
ամենքը յուրովի,
ու ասում.
'' նայիր ինձ, Լենըրդ,
նայիր ինձ, մի վերջին անգամ''
հետո կռանում են մահճակալին
ու ինձ ծածկում
ինչպես դողացող մանկիկին:
***
sorrows of the elderly
the old are kind
the young are hot
love may be blind
desire is not.
տարեց մարդկանց վշտերը
բարի է ծերը
ջահելը` բոց
կույր է սերը
ցանկությունը` ոչ..
***
հազար հաբույր խորությունից
(a thousand kisses deep)
ոչինչ որ այս ճամփան երկար է
զառիթափ է օձապտույտ
ոչինչ որ այս լուսինը տկար է
համատարած մութ է տմույն
ի՞նչ հոգ` հաղթող ենք, թե պարտված
կհանդիպենք հաստատ նորից
գոնե լսեցի բառերն այս քո
հազար համբույր խորությունից:
ես քեզ սիրեցի, երբ բացվեցիր
ինչպես շուշանը շողերի հետ տաք
տես` մեկ ուրիշ ձնեմարդ եմ ես
կանգնած ձյունախառն անձրևի տակ
ով սիրեց քեզ իր սառած սիրով
արտաքինով որ հանում է հունից
այն ամենով ինչ նա է ու նա էր
հազար համբույր խորությունից
գիտեմ քո սուտը պարտադիր էր
հասկացար, որ յան միշտ է փրկում
երբ դեռ հորդ ծունկն էիր գրկել
կամ թոթովել քո մոր գրկում
բայց արժեր այսքան ճամփան գալ հետ?
այրվող փողոցով դառնալ դեպ ինձ
երբ միայն մարող հոգոց է լսվում
հազար համբույր խորությունից:
ի՞նչ հոգ` հարուստ ես և ուժեղ
ի՞նչ հոգ աղքատ ես ու տկար
ի՞նչ հոգ` երգեր ես հորինել
որ սոխակներն են գեղգեղում հար
ի՞նչ հոգ, թե ժամը քանիսն է
պակաս, թե՞ անց, ինչից ումից
փորում ենք կյանքը ու ողջ մնում
հազար համբույր խորությունից..
***
եթե դու կամենաս-if it be your will
եթե դու կամենաս
որ բառ չասեմ այլևս
չլսվի իմ ձայնը
չլսվեն քայլերս
չեմ խոսի երբեք
կմնամ անհաս
կապրեմ համր ու հեզ
եթե դու կամենաս:
եթե դու կամենաս
ճշմարիտ ձայն լսել
կերգեմ կոտրված սարից
քո անունը վսեմ
կոտրված այս սարից
քո գովքը կանեմ
եթե դու կամենաս
որ ես ձայն հանեմ:
եթե դու կամենաս
եթե կա ընտրություն
թող լցվեն գետերը
լինի խնդություն
թող ցողի քո գութը
դժոխքի սրտերը նենգ
եթե դու կամենաս
որ մենք ապաքինվենք:
եվ ի մի բեր մեզ
կապիր մեզ ուս-ուսի
զավակներդ աստ
քուրձերով լույսի
քուրձերով լույսի`
սպանելու պատրաստ-
վերջ տուր գիշերվան
միայն թե կամենաս..
թարգմանեց՝ Սամվել Մկրտչյանը
/ շարունակությունն այստեղ` http://ruzanpet.blogspot.com/2012/06/poems-by-leonard-cohen-n2.html /
lot-ը շա՜տ հավանեցի, նայեցի չգտա բնօրինակը, կտա՞ք բնօրինակը կարդամ:
ReplyDeleteՇնորհակալ եմ գրառման համար
հիմա lot-ի անգլերենն էլ կավելացնեմ, կկարդաք ;)
Deleteձեզ էլ եմ շնորհակալ
Հրաշքա :Ճ merci
ReplyDelete